Waarom SARS-Co-V2 tekeer kan gaan in Nederland

De Covid-19pandemie 1 slaat in Nederland harder toe dan nodig was geweest. Er zijn minstens twee factoren die daaraan bijdragen, de menselijke en de organisatorische. De heren Rutte, van Dissel en de Jonge hebben ieder minstens één eigenschap die een optimaal beleid in de weg zit. De tweede is structureel: de onthutsende onwetendheid bij de gezondsheidstak van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS), en de plooibaarheid van het het Rijks Instituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM).

misplaatst liberalisme

Als eerste hebben we een premier die zijn opvattingen over liberalisme te ver door laat schieten. Hij demonstreerde al lang voor zijn aantreden een enorme aversie tegen staatsbemoeienis en overheidspaternalisme. Die afkeer houdt hij bij gelegenheid goed verborgen, zoals toen de houding van de Belastingdienst bij de zogeheten Toeslagenfraude aan het licht kwam, en wanneer het onbarmhartige optreden van de IND ter sprake komt. Maar bij de pandemie leeft hij zijn liberalisme ongeremd uit. Op zijn wekelijkse persconferentie van 28 september zei hij letterlijk: “Het laatste dat ik wil is dat mensen naar mij luisteren.” 2 Onder zijn bijna libertaire regie beperkt de regering zich tot adviezen waar geboden nodig zijn. Met een bars gezicht en gedragen stem richt de leider zich tot de natie, maar zijn boodschap is naast vrijblijvend ook nog eens onhelder. De hele zorg smeekt om strengere maatregelen. Onder de bevolking woeden onvruchtbare discussies, o.a. over de vrijblijvende en uiteenlopende mondkapjes-adviezen en de beperkingen voor de horeca. Die vermijdbare discussies leiden eerder tot polarisatie dan tot de eenheidsgevoelens die juist nu zou noodzakelijk zijn.

Terwijl de minister-president stijf en strak volhoudt dat we oud en wijs genoeg zijn om zelf te beslissen wat goed is, moeten ziekenhuizen zich extra beveiligen om de agressie van veeleisende familieleden in goede banen te leiden en worden boa’s gemolesteerd wanneer ze proberen preventieve maatregelen te handhaven. Het rooskleurige liberale mensbeeld is een fictie met rampzalige gevolgen.

kortzichtige bèta

Hier stond zonder instemming van de fotograaf een foto van het hoofdkantoor van het RIVM. Het ANP heeft me in december 2022 gesommeerd deze te verwijderen en een “kostenplaatje” in rekening gebracht van € 338,25. Men vraagt zich af hoeveel daarvan bij de fotograaf terecht komt.

Ten tweede blijkt het belangrijkste adviesorgaan, het RIVM, geleid te worden door een blinde aanhanger van de bètawetenschap. Mondkapjes werken niet of nauwelijks, houdt de heer van Dissel stijf en strak vol. Gedragswetenschappers zouden hem uit kunnen leggen dat het dragen van mondkapjes ook andere effecten heeft dan het filteren van virusdeeltjes. Effecten die de verspreiding van het virus wel degelijk remmen. Mensen die mondkapjes dragen en/of die worden omringd door kapjesdragers, gaan zich anders, behoedzamer, gedragen. Ook al is dat effect uiterst gering, dan nog geldt: “alle beetjes helpen”. Bovendien lijkt een kapjesplicht bij te dragen aan de eensgezindheid.

dancing shoes

Als derde staat de bewindspersoon op VWS in een traditie van mooipraterij door overheidsdienaren. Hij is bij herhaling betrapt de stand van zaken te rooskleurig voor te stellen en hij doet toezeggingen die niet worden waargemaakt. Van sommige beloften is gebleken dat ze al op het moment van toezeggen illusoir waren. De geloofwaardigheid van de heer De Jonge daalt bij ieder optreden. In deze crisis heeft dat natuurlijk funeste gevolgen.

regie zonder macht

Op het structurele front komt het tekort aan deskundigheid bij VWS aan het licht. In elk geval bij het onderdeel V. Nog geen 10% van de daar werkzame ambtenaren komt uit het veld. De gezondheidszorg functioneert zeker al veertig jaar ONDANKS alle oekazes en richtlijnen vanuit het departement, en zeker niet dankzij. Op 25 september jl. noteerden Derk Stokmans en Pim van den Dool in NRC: “Parate kennis over de praktijk en goede operationele informatie om beslissingen op te baseren waren niet nodig, en dus ook maar mondjesmaat op het ministerie aanwezig. … regie zonder macht, en sturing zonder informatie … ” 3 Het ministerie blijkt niet in staat om tijdig en voldoende mondkapjes te regelen, het ontdekt veel te laat dat het geen instrumenten heeft om de GGD’s aan te sturen, het schiet tekort bij het regelen van voldoende testmateriaal.
Daarbovenop heeft het RIVM de eigen betrouwbaarheid ernstig ondermijnd door zijn wetenschappelijke adviezen aan te lengen met bestuurlijke overwegingen. Het Instituut heeft toe moeten geven dat het tekort aan mondkapjes heeft geleid tot aanpassen van zijn adviezen. Kan de burger de uitingen van het RIVM voortaan wél vertrouwen?

Onder deze omstandigheden is het een wonder dat ziekenhuizen en IC’s nog niet bezwijken onder de tweede golf van Covid-19, dat de bevolking zich in meerderheid aan de warrige adviezen houdt, en dat de destructieve invloed van groepen als Viruswaarheid niet groter is.

ceterum censeo

Bij het aanpakken van de pandemie laat het kabinet zich adviseren door deskundigen, op de grens van zich erachter verschuilen. Bij het beleid op sociaal-economisch terrein vaart het een eigengereide koers, zonder enig expert te raadplegen. Vol bravoure worden verouderde en vervuilende sectoren gestimuleerd, de gelegenheid om de klimaatdoelstellingen te halen wordt volstrekt genegeerd.

1 Formeel bestaat “het Corona-virus” niet. De groep Corona-virussen wordt zo genoemd vanwege de kroon (Corona) van uitsteeksels die ze hebben. De meeste virussen uit deze groep, zoals 229E, NL63, OC43 en HKU, zijn onschuldig en veroorzaken alleen verkoudheidachtige klachten. Er zijn drie beruchte Corona-virussen: MERS-Co-V, SARS-Co-V1 en SARS-Co-V2. Het laatstgenoemde heeft zich het predicaat “het Corona-virus” weten te verwerven. De ziekte die het veroorzaakt heet officieel Covid-19.

2 https://www.rijksoverheid.nl/documenten/mediateksten/2020/09/25/letterlijke-tekst-persconferentie-na-ministerraad-25-september-2020

3 https://www.nrc.nl/nieuws/2020/09/25/wanhopig-probeert-minister-de-jonge-het-instortende-testbeleid-te-redden-a4013660#/handelsblad/2020/09/26/#106

Dit bericht is geplaatst in geneeskunde, menselijk, politiek met de tags , , , , , , , , , . Bookmark de permalink.

4 reacties op Waarom SARS-Co-V2 tekeer kan gaan in Nederland

  1. Jorden Wassenaar schreef:

    Rob, mooi stuk, alle denkbare kritiek op een rijtje. Maar wat nu? Wat zijn je oplossingen, de menselijke en de organisatorisch? Heb je medeburgers op het oog die het beter zouden kunnen doen? Hoe is het ook alweer, iets met stuurlui, de wal en keren.
    Laten we ons verheugen op het landelijk invoeren van de magische en al zo lang door de Jonge beloofde Corona-app, dit weekeinde. Daar hebben heel wat mensen in elk geval goed aan verdiend en kan, menselijk en organisatorisch gezien, natuurlijk niets worden. Ik doe wel mee maar mijn iPhone krijgt wel een frontkapje!

    Toch bedankt en sterkte in het oppotten.

    Jorden Wassenaar

  2. Hein van der Hoeven schreef:

    Je schrijft het weer heel duidelijk en deskundig op!
    Zelf ben ik wel tevreden met het opereren van Rutte.
    Maar De Jonge, over hem en zijn beleid heb ik grote aarzelingen.
    Het is ook goed dat jij als deskundige je scepsis onder woorden brengt tav de deskundigheid van de ministerieambtenaren. Want als leek denk je: die worden geplaatst/benoemd conform functieprofielen waarbij kennis van volksgezondheid een belangrijk criterium is.
    En je hebt terecht kritiek op de slappe knieën van RIVM (als je per email een opmerking wil maken over in jouw ogen foute cijfers op hun website, krijg je een standaard-email: ‘we krijgen zoveel mailtjes over corona zodat we uw vraag (ik had helemaal geen vraag) niet kunnen beantwoorden’
    En wat mij betreft zijn liberale gezondheidsadviezen zo gek nog niet. Ik heb nog nooit een griepprik genomen, heb me niet op darmkanker laten testen, en begrijp de afkeer die ouders hebben om hun kinderen vele uren achtereen een mondkapje om te binden, en sta kritisch tegenover de reguliere farmaceutische industrie (en hun lobbyisten). Het is misschien onverstandig, en het brengt mogelijk risico’s met zich mee voor medeburgers, maar toch….

    • admin schreef:

      Beste Hein,
      Dank voor je waarderende woorden.
      Je huiver voor de farmaceutische industrie deel ik. Wat mij betreft is hun gewetenloze commerciële instelling net zo schadelijk voor de volksgezondheid als die van de tabaksindustrie, en zijn ze net zo betrouwbaar als sjoemelende autofabrikanten.
      Het bevolkingsonderzoek naar darmkanker blijkt bij een tekort aan maag-, darm- en leverartsen te leiden tot problemen in de reguliere MDL-praktijk. Na een positieve test is n.l. een skopie gewenst. De vraag in dit geval is dus of de kosten opwegen tegen de baten.
      Dat bezwaar geldt minder voor de griepprik.
      Maar een regering die haar sceptische en eigenwijze onderdanen het bos instuurt met zwaarwegende adviezen i.p.v. ge- en verboden is een te zachte heelmeester.

      Maar verder

Laat een antwoord achter aan admin Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *